Uzman Forex

Bize biraz geçmişinizden söz eder misiniz? Yatırımcı olmadan önce ne yapıyordunuz? Yatırım piyasasına ne zaman ve nasıl girdiniz?

Birkaç farklı kariyerim olduğundan yatırım sektörü kendiliğinden gelişti.  Üniversiteye başlamadan önce otomobil teknisyeniydim ve Donanma’ya katılarak uçak teknisyeni oldum.  Donanma’dan sonra, Kuzey Carolina Devlet Üniversitesi’ne gittim ve Makine Mühendisliği bölümünden derece ile mezun oldum.  Yedi yıl mühendislik yaptıktan sonra (haftasonları da büyük bir mobil ev parkı inşa ettikten sonra) mühendisliği bıraktım ve gayri menkul gelişim sektörüne girdim.

İki ortağımla birlikte, Kuzey Carolina ve Virgina’da beş şehirde 1035 apartman dairesi yaptık.  Bir uçak satın aldım, uçmayı öğrendim ve her gün kafamda tasarladığım beş farklı proje üzerinde çalıştım. Apartman dairelerimiz bittiğinde, iki ortağım projelerimden üçünü satın almak istedi.
Bu sırada, emtia işlemlerine ilgi duymaya başladım çünkü o zamanlar kaldıraç oranları gayri menkuldeki kaldıraç oranlarından daha yüksekti. Ortaklarım ile makul bir fiyatta anlaştım ve 38 yaşıma girdiğimde hiçbir şey yapmasam bile bana yetecek kadar param olmuştu. Böylece emtia işlemleri konusunda uzman olmak için çalışmaya başladım.

İlk nasıl başladınız?

Gümüşten çok fazla para kazandım çünkü Gümüş fiyatlarının artacağına inanmak için geçerli nedenim vardı. Onsu 1,38 $'dan Gümüş kontratı aldığımı hatırlıyorum.  Sanırım alabildiğim en düşük fiyatta almıştım.

Yatırımcı olma süreciniz nasıl gerçekleşti?

Diğer emtialara da yatırım yapmaya başladım ve kısa süre içinde, emtia işleminde para kaybedileceğini öğrendim.  Böylece yatırımı bıraktım ve teknik analize başladım.  Bu olay yetmişli yılların ortalarında gerçekleşti. Yatırım ile ilgili olarak kütüphanede bulabildiğim tek kitap Gold isimli bir adam tarafından yazılmıştı.  Daha sonra, Minnesota, Wysetta'da Teknik Yatırım hakkında pek çok materyal toplamış bir adam olduğunu öğrendim.  Küçük bir ücret karşılığında, bana elindekileri gönderdi ben de bunların kopyasını alıp geri gönderdim.

Kendinizi başarılı görmeye ne zaman başladınız ve başarıyı nasıl tanımlıyorsunuz?

Emtia sektöründeki ilk gerçek başarım, 1978 yılında ilk kitabım, New Concepts in Technical Trading Systems’i (Teknik Yatırım Sistemlerinde Yeni Kavramlar) yayınlatmamdı. Bu kitabı yazmadan önce, bildiğim iki tane temel ve tamamen otomatik yatırım sistemi vardı. Bir tanesi HAREKETLİ ORTALAMA ve diğeri de Richard Donchian’ın Weekly Rule’udur (Haftalık Kural).
Yeni Kavramlar kitabında, dört yeni otomatik yatırım sistemini anlattım.  Bunlar, Parabolik Zaman/Fiyat Sistemi, Volatilite Sistemi (Ortalama Gerçek Aralığı tanıtır), Yönsel Hareket Sistemi ve Swing Endeks Sistemidir. Bu kitap aynı zamanda tüm emtialar ve hisse senetlerini tek bir ölçeğe koyacak ilk momentum osilatörünü de içermektedir. Buna Göreceli Güç Endeksi (RSI) denir. Yıllar içinde, dünya çapında 25.000’inden daha çok kopya sattık.  65,00$ fiyatı ile aynı zamanda yatırım ile ilgili en pahalı kitaptı.
Kitabı tamamladıktan sonra, 1978 yılında Commodity Magazine’in Haziran sayısında RSI hakkında tam sayfa makalem yayınlandı. Aynı dönemde küçük bilgisayar kullanımı yayılıyordu ve sanki dünyadaki tüm yatırımcılar bir program arıyor gibiydi. Dünyanın çeşitli yerlerinde yaşayan bu insanlara Yeni Kavramlar kitabının binlerce kopyasını sattık.
Bunun sonucunda, aniden emtia ve hisse senedi yatırımcısı bulunan her ülkede ünlü olmaya başladım.  Bu süre boyunca, Reverse Point Wave (Ters Nokta Dalgası) sistemi denilen görsel bir (otomatik) yatırım sistemi geliştirdim. Bu sistem, hem hisse senedi hem de emtia üzerinde eşit derecede faydalı çalışıyordu. Uzun lafın kısası, yaklaşık 10 farklı ülkede seminer verdim ve bu sistemi yatırımcılara anlattım.
Muhtemelen, yıl içinde başarıma en fazla katkıda bulunan şey, reklam metni yazabilmem olmuştu.  Bu genellikle makine mühendislerinde bulunmayan bir yetenektir! Sanırım üçüncü kariyerimde kendimi başarılı hissettiğim an buydu.
Pekala, başarıyı nasıl tanımlıyorum? Sanırım insanın kendine bir amaç belirlemesi ve bu amaca ulaşması başarıdır.

Başarınızdaki en büyük etken nedir?
Kararlılık ve sektördeki en iyi reklam yazarlarından birisi olmam.

Ne üzerine yatırım yapıyorsunuz?

Esas olarak 35 ana ABD emtiasına yatırım yapıyorum. Sonra da Altın, Gümüş ve hisse senetleri geliyor.

İlk yatırımınız neydi?
İlk yatırımım Gümüştü ve çok da karlı bir yatırım olmuştu.

En iyi yatırımınız neydi?
Hatırladığım en iyi yatırım, yetmişli yılların başında, 10.000$ değerindeki Gümüş opsiyonunu, altı ay sonra 40.000 $’a satmak olmuştu.

En kötü yatırımınız neydi?
Aslında bu olayı anlatmaktan nefret ediyorum çünkü çok da zeki bir adam olmadığım ortaya çıkıyor. 1999 Baharında, 2000 yılı sendromunun gerçekleşeceğine inanıyordum.  Karımla birlikte Yeni Zelanda’daki evimize taşınmaya karar verdik. Eğer korkulanlar gerçekleşirse, Altın fiyatının artacağını düşündüm.  Böylece 1600 Altın opsiyonu satın aldım.  Yeni Zelanda’ya taşındıktan yaklaşık bir hafta önce de, Altın hızla yükselmeye başladı.
Yeni Zelanda'ya gittiğimde yanıma yeni veri diskini almayı unuttuğumu fark ettim.  Kuzey Carolina’da bulunan ofisimden opsiyonlarımın değeri her gün bana e-posta ile gönderildi. İki milyon dolara ulaştığımda kar realizasyonuna karar verdim.  Böylece ofisteki müdüre her gün 200 Altın opsiyonu ALMASI için e-posta gönderdim.  Ancak söylemek istediğim her gün 200 Altın opsiyonu SATMASIYDI.
Bir hafta sonra yaptığım hatayı fark ettiğimde neredeyse bayılacaktım.  Ertesi gün elimizde kalan bütün opsiyonları SATMASI için e-posta gönderdim. Bu hikayeyi çabucak sonlandırmak istiyorum (Çünkü bu konu hakkında çok fazla düşünmek istemiyorum!) Sonuç olarak kar ve zararım eşitlenmiş oldu.  Bu kesinlikle yaptığım en kötü yatırımdı. Aslında en iyi yatırımım olabilirdi, sadece bir kelime farklı olsaydı: AL!

Hangi metodolojiyi kullanıyorsunuz?
Geliştirdiğim en iyi yatırım sistemi olan Delta Plus sistemini kullanıyorum.  Her yıl, 8 emtia işlemi ile % 100 kar sağlıyor. Sadece Uluslararası Delta Topluluğu üyelerine özeldir. Diğer pek çok programın yanında, Volatilite Sistemi ve Parabolik Zaman/Fiyat Sistemini kullanır.

Şu anda yaptığınız sadece bültenler hazırlamak ve paranızı yönetmek mi?
Şu an yaptığım, 1984 yılında kurduğum Uluslararası Delta Topluluğu adlı organizasyonu yönetmek.  Üyelerimiz için aylık yatırım bülteni yazıyorum.  Para yönetimi yapmıyorum (kendi param dışında!) Burada, Delta Topluluğu hakkında konuşacak kadar yeterli vaktimiz yok.  İlgilenenler www.deltasociety.com adlı internet sitesini ziyaret edebilir.

Bölüm II: Teknik Yatırım Sistemlerindeki Yeni Kavramlar

Yetmişli yılların ortasında, yeni yatırım kavramları hakkında düşünecek çok vaktim vardı.  Bu nedenle, bir ilki gerçekleştirmeye ve yatırım kavramlarının en iyileri hakkında kitap yazmaya karar verdim.

Kitabın ana teması nedir?
Doğrusunu isterseniz, tek bir tema olduğunu düşünmüyorum çünkü her sistemin kendi teması var.

Bu kitabı diğer kitaplardan ayıran özellik nedir?
Sanırım, benim kitabımı diğer kitaplardan ayıran tek konu tamamen yeni kavramlara yer vermesi.

Okuyucular kitabınızdan en iyi şekilde nasıl yararlanabilir?
Her sistemin kavramı anlaşılana kadar yavaş yavaş ve dikkatli bir şekilde okunmalıdır. Ciddi sistem geliştiricilerin, kitaptaki en iyi sistemin (genellikle göz ardı edilen) Volatilite Sistem kavramı olduğunu fark etmeleri üzerinde durulmalıdır.

Biraz RSI hakkında konuşabilir miyiz?
Bir gösterge geliştirmenizdeki neden neydi? O zamanlar, insanlar belli bir hisse senedi veya emtianın gücü ve zayıflığını gösteren göstergeler kullanıyordu ve her göstergenin ölçeği farklıydı.  RSI, tüm emtia ve hisseleri, 1 ila 100 arasındaki ölçeğe yerleştirir.

Bunu geliştirmeyi nasıl başardınız?
Dürüst olmak gerekirse hatırlamıyorum, sanırım biraz düşünmeliyim.

Genel olarak, RSI ne tür sinyaller göndermektedir?
Özetle, belirli bir piyasadaki güncel gücü ve zayıflığı ölçmektedir. Sanırım burada uzun uzun anlatacak kadar vaktimiz yok ancak kitapta en önemli kavramlardan birisi olan “Failure Swing” ile birlikte ayrıntılı olarak anlatılmıştır.

Kitapta yer alan ilkeler günümüz piyasasında hala geçerli mi?
Bugün güncellenmiş bir baskı çıkaracak olursanız, neleri değiştirir veya neler eklerdiniz? İlk sorunun cevabı, kesinlikle evet.  İkinci soruya gelince, kitaba ekleyeceğim veya çıkaracağım pek bir şey aklıma gelmiyor. Bunun biraz tuhaf olduğunu itiraf ediyorum!

Bölüm III: Piyasalar Hakkında

Piyasalar kazanmak zorunda yoksa ortada piyasa kalmaz.  Kazandığınızdan daha fazla paranın kaybedilmiş olması gerekmektedir. En çok kazananlar, pozisyonlarını destekleyecek miktarda parası olan ticari hedgerlardır.  Bunlar temel yatırımcılardır.  İkinci grup yatırımcı ise, genellikle büyük emtia fonlarına sahip olan büyük spekülatörlerdir. Bunlara da teknik yatırımcı denir. Son grup ise küçük yatırımcıdır.  Sanırım diğer iki grup küçük yatırımcıların binde biri kadardır. Küçük yatırımcıların (zaman içinde) sadece %5’i kar elde edebildiği için, piyasa oluşturacak paranın nereden geldiğini görebilirsiniz.  Neyse ki, şimdiye kadar ben hala % 5’in içindeyim.

Piyasaya yaklaşımınız nedir?
İki hesabım var. Bir hesapta, tam olarak 8 emtiada, kişisel düşüncem ne olursa olsun, Delta Plus Sistemi izliyorum.  İkinci hesapta ise, piyasanın tamamında işlem yapmak için, aynı zamanda olmasa bile Delta Dönüm noktalarını ve kendi kararlarımı kullanıyorum.
Aynı zamanda, sadece tek bir parametre ile her türlü emtia üzerinde yatırım yapan DDS (Delta Direktörler Sistemi) adlı bir sistemim var. (Parametre, her emtia için değişen belli bir değer veya sayıdır.) Bu sistem, son 10 yılda gerçek işlemde yılda 50.000 $ ortalamaya sahiptir. Bu on yılın dokuzu karlıdır.  Kar edilmeyen bir yılda da kayıp 5.000 $’dır. Bir sonraki yılın ilk çeyreğinde ise 20.000 $’ın üzerinde kar yapılmıştır.

Bu işe ilk girdiğinizden beri piyasalarda neler değişti?
Piyasalar kazanmak zorunda olduğu için, pek çok yatırım sistemi, bir veya iki yıl süreyle oldukça iyi çalışabilir ancak bu sistemi yenmek için giderek daha karmaşık piyasa hareketi kullanılmaya başlandığında düşüşler başlar. Bu nedenle, değişen nokta, piyasaların neredeyse her türlü yatırım sistemine ayak uydurması ve piyasaları yenebilecek sistem oluşturmanın giderek daha zor olmasıdır. Ancak sadece birkaçı yıllar içinde piyasaları yenebilir. Sisteminizin ne kadar çok emtia üzerinde işlem yapar ve ne kadar az parametreye sahip olursa (en fazla iki), sisteminiz o kadar iyi ve uzun ömürlü demektir.

Piyasalara ilk girdiğinizden beri aynı kalan ne var?
Üç yatırımcı sınıfı haricinde aynı kalan pek bir şey yok.

Bölüm 4: Yatırım Üzerine

Başarılı yatırım emtiası, aklıma gelen en zor şey.

Tam olarak zorluklar nedir?
İyi bir yatırım sistemi bulmak ve bu plana harfiyen uymak.

En büyük başarısızlık nedeni nedir ve insanlar bunu nasıl yenebilir?
Duyguların, plan veya sistemin üzerine geçmesine izin vermek.

Yatırımcı olarak doğulur mu yoksa yatırımcılık sonradan öğrenilebilir mi?
Her ikisi de. Bazı insanlar doğuştan gelen bir disiplinle doğar. Pek çoğu ise zorlu bir yoldan geçer.

İyi bir yatırım nasıl olmalıdır?
Yatırım, büyük trend yönünde olmalıdır.  Sert dönüşler olmamalıdır. Mümkünse, makul bir yerde durma konusunda destek olabilecek bir yardım alınmalıdır.  COT raporunda yüksek puan almalıdır.

Kötü bir yatırım nasıl olur?
Sert dönüşleri olan ve major ve minör trendlerin tersine yapılan yatırım kötü yatırımdır.

Bir süredir yatırım yapıyorsunuz.  Sanırım yatırımcıların yüz yüze kaldığı en zor konulardan birisi de duygularla başa çıkmak.  Bu duygu tuzağına düşmemeyi nasıl başarıyorsunuz?
Güzel bir soru. Problemi çabucak tanımlamak için deneyim, disiplin ve sorunun üstesinden gelmek için kararlılık gerekir. Yoksa yatırımdan uzak durulmalıdır.

Risk yönetiminde başka hangi konular akılda tutulmalı?
Risk, yatırım yapmadan önce kişinin gözden geçirmesi gereken bir şeydir. Destek ve direnci belirlemek için bir grafik kullanılabilir. Eğer çok fazla risk varsa, ya yatırımdan vazgeçin ya da çok küçük bir miktarı riske atın. En önemlisi de, işlem sizin aleyhinize doğru gidiyorsa riski arttırmayın.

Her şeye yeniden başlama şansınız olsaydı, neyi farklı yapardınız?
Eğer şimdi bildiklerimi o zaman bilseydim, muhtemelen Bill Gates ve Warren Buffet en yakın arkadaşım olurdu! Ciddi olmak gerekirse, hayatıma geri döndüğümde ve her şeyin ne kadar heyecan verici ve ödüllendirici olduğunu düşününce, iyi veya kötü fark etmez hiçbir şeyi değiştirmezdim!

Biraz da yatırım eğitiminden bahsedelim. Bir insanın yatırım sanatında usta olması sizce ne kadar sürer?
Tabii ki kişinin kapasitesine ve konuştuğumuz özelliklerde ne kadar uzman olduğuna bağlıdır. Pek çok yatırımcı, “Yatırım sanatı”nda ustalaşamaz çünkü güvenilecek bir sistem olmadan karlı yatırımlar yapmak mümkün değildir.  Bu nedenle, bu soruya kesin bir cevap verebileceğimi sanmıyorum.

Bölüm V: Yatırım Sistemi

Yıllar içinde, sayısız yatırım sistemi geliştirdim. En sonunda, muhtemelen hayatımın sonuna kadar kullanacağım iki yatırım sistemimde karar kıldım. Bunlardan birisi, düşük maksimum işlem zarar ile karlı bir şekilde 17 emtiaya yatırım yapan Delta Plus Sistem'dir. Ancak 17 yerine “Büyük 8” dediğim Delta Plus üzerinde yatırım yapmayı tercih ediyorum. Bunun iki parametresi var. On iki yıllık çok karlı sonuçları ve iki yıllık gerçek yatırım sonuçları vardır.
Diğer sistem ise DDS sistemi. Bu sistem, genellikle yukarı veya aşağı yönde büyük bir kırılmaya neden olan belli bir konfigürasyon kullanır. İşlemi, kırılma yönünde yapıyoruz ve belirli bir stopa kadar devam ediyoruz. Bu sistem, çok açık olmasına rağmen daha önce hiç programlanmadı. Bu program ile 10 yıllık gerçek yatırım deneyimimiz, yukarıda da bahsettiğim gibi, yılda 50.000$’dır. Maksimum işlem zararı ise genellikle çok düşüktür.

Yatırım sistemleri hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Gerçekten işe yarıyorlar m? Tam olarak faydaları nelerdir?
Bir emtia yatırımcısının güvenebileceği en iyi şey, iyi bir yatırım sistemidir. Futures Dergisinin Şubat sayısında, “Gelmiş Geçmiş En İyi On Yatırım Sistemi” hakkında bir makale çıktı. Bu testi gerçekleştiren George Pruitt’i şahsen tanırım. Çok güvenilir bir kişiliktir. İki sistemimi, hiç kimseye programlaması için vermedim. Kişisel programcım, sadece benim için çalışan yakın bir arkadaşım.
Bu sistemlerin listesini verebilirim ve Google üzerinde araştırma yaparsınız. Hepsi de satılık. İşte liste: Aberration, Basic II, Dollar Trader, R-Breaker, Grand Cayman, Trend Channel ve Golden SX.
Bu sistemlerin herhangi birisi hakkında veya ne kadar emtia işlemi yaptıkları konusunda pek bilgim yok. Bunun kulağa ticari bir kaygı gibi gelmesini istemiyorum ancak bu listeye, Uluslararası Delta Topluluğundan elde edilebilecek Delta Plus Sistemi de ekleyebilirsiniz.

Bu sistemleri veya göstergeleri ne zaman oluşturdunuz? Piyasa davranışına uygun olarak sürekli değişiklik yapıyor musunuz?
Kesinlikle hayır. Değişiklik yapmak felaket reçetesidir ve insanın kendini aldatmasıdır.

Volatilite Sistemi nedir ve nasıl ortaya çıkmıştır?
Sanırım Volatilite Sistemi en iyisidir ancak Yeni Kavramlar Kitabında en fazla göz ardı edilen sistemdir. 1993 yılında, Futures Dergisi, yatırım sistemleri hakkında bir çalışma yaptı ve Volatilite Sistemi'nin, bu zamana kadar ki en iyi sistem olduğunu bildirdi. Bu sistem aynı zamanda yukarıda verilen George Pruitt’in listesinde de yer almaktadır. Sistemin temelini, Gerçek Farkı keşfetmem oluşturur. Bu sistemin, her bir emtia için ayarlanması gereken iki parametresi vardır. Bir tanesi, Ortalama Gerçek Aralıktaki (ATR) gün sayısıdır. Diğeri ise günün en yüksek kapanış değeri ile SAR arasındaki farktır.

Bölüm VI: Öneriler

Gerçeği isterseniz, artık teknik yatırım konusunda yazılmış o kadar çok kitap var ki hiçbirisini takip edemiyorum. Ancak, Tom DeMark’ın yazdığı kitapları çok beğeniyorum. Kendisini Google’da araştırabilirsiniz.

Son olarak söylemek istedikleriniz neler?
Bu röportajdan çok zevk aldım. Sorularınız çok iyi hazırlanmış ve bir insanın yatırım hakkında öğrenmek isteyeceği her şeyi kapsıyor. Umarım verdiğim yanıtlar okuyucularınız için faydalı olmuştur.
Artık 70 yaşın üzerindeyim ve hayatımda şimdiye kadar yaptıklarıma bakıldığında, artık eskisi kadar yetenekli değilim. Yıllar içinde, teknik yatırım ve yatırım sistemleri hakkında üç kitap yazdım ve bir tanesinin adı “The Wisdom of The Ages In Acquiring Wealth”.
Bu kitapta yazılanları, gençliğimde biliyor olsaydım şu anda olduğumdan çok daha zengin olurdum. Bu kitap öğretmen Bay Richmond ve öğrencileri arasında geçen diyalogdan oluşuyor. Amazon’dan bir kopyasını almanızı şiddetle tavsiye ederim. Önce kendiniz okuyun sonra da çocuklarınıza okutun.
Son olarak, ilginç bir noktaya değineceğim. Benim adım Welles Wilder. Orson Welles dışında, aynı adı taşıdığım hiç kimse yok. Bu nedenle, Google’da Welles Wilder olarak arama yaparsanız karşınıza çok fazla sonuç çıkar. Ancak, Wells Wilder yazarsanız üç kat daha fazla sonuç karşınıza çıkar. Bunun nedeni, beni referans olarak gösteren insanların dörtte üçünün, adımı doğru yazmayı bile bilmemeleri!
Zaman ayırdığınız için çok teşekkür ederim.